LEVEL 3-BÀI 8 : MONEY MANAGEMENT

‘’Money Management’’. Tại sao chúng tôi nói đây là phần quan trọng ? Chúng ta đang kinh doanh để kiếm tiền và để kiếm tiền, chúng ta phải học cách quản lý tiền. Tuy nhiên, đây lại là một trong những phần mà mọi người thường xem nhẹ nhất. Nhiều nhà giao dịch chỉ nóng lòng thực hiện giao dịch mà không hề quan tâm đến vốn đang có trong tài khoản. Họ chỉ xác định họ có thể chịu đựng lỗ bao nhiêu trong một giao dịch đơn lẻ và sẵn sàng vào cuộc. Kiểu tham gia thị trường như vậy không gọi là kinh doanh, mà gọi là “đánh bạc”.

8.1 Giới thiệu về Money Management

Đầu tiên, chúng tôi muốn nhấn mạnh với bạn : phần này là một trong những phần quan trọng nhất đối với bất cứ ai muốn kinh doanh một cách nghiêm túc.

‘’Money Management’’. Tại sao chúng tôi nói đây là phần quan trọng ? Chúng ta đang kinh doanh để kiếm tiền và để kiếm tiền, chúng ta phải học cách quản lý tiền. Tuy nhiên, đây lại là một trong những phần mà mọi người thường xem nhẹ nhất. Nhiều nhà giao dịch chỉ nóng lòng thực hiện giao dịch mà không hề quan tâm đến vốn đang có trong tài khoản. Họ chỉ xác định họ có thể chịu đựng lỗ bao nhiêu trong một giao dịch đơn lẻ và sẵn sàng vào cuộc. Kiểu tham gia thị trường như vậy không gọi là kinh doanh, mà gọi là “đánh bạc”.

Khi bạn giao dịch không cần các nguyên tắc quản lý tiền thì bạn thật sự đang đánh bạc. Bạn không tính đến kết quả dài hạn đối với của việc đầu tư. Thay vào đó bạn chỉ xem xét lợi nhuận trước mắt. Các nguyên tắc quản lý tiền sẽ không chỉ bảo vệ bạn mà còn mang lại cho bạn nhiều lợi nhuận trong thời gian dài. Nếu bạn không tin tôi và bạn nghĩ rằng “cờ bạc” là cách làm giàu, bạn hãy xem ví dụ sau :

Người ta tới Las Vegas để đánh bạc bằng tiền của họ với hy vọng thắng một ván lớn và thực tế cũng có một số người đã thắng. Vậy nếu ai đến sòng bạc cũng chơi thắng thì song bạc sẽ kiếm tiền từ đâu ? Câu trả lời là mặc dù người chơi thắng nhưng về lâu dài các sòng bài vẫn có lợi nhuận bởi vì họ lấy nhiều tiền hơn từ những người thua cuộc.

Thật sự là các sòng bài rất giỏi thống kê. Họ biết rõ về lâu dài họ sẽ là người làm ra tiền chứ không phải những người đánh bạc.Cho dù Joe Schmoe thắng 100.000$ từ máy đánh bạc, các sòng bài biết rằng sẽ có hơn 100 người đánh bạc sẽ thua và tiền lại trở về túi của họ.

Đây là một ví dụ đơn giản. Cho dù thua sòng bạc vẫn biết cách kiểm soát thua lỗ của họ, đây chính là quản lý tiền. Nếu bạn học các kiểm soát thua lỗ của mình, bạn sẽ có thể kiếm được lợi nhuận.

Vậy làm thế nào để bạn trở thành một người thống kê giàu có thay vì là một kẻ thất bại?

Bây giờ , bạn hãy bắt đầu những bài học đầu tiên về cách Quản lý tiền – Money Management.

1.Drawdown and Maximum Drawdown  là gì?

2.Rủi ro và Lợi nhuận

3.Giao dịch bao nhiêu lot?

8.2 Drawdown and Maximum Drawdown là gì?

Chúng tôi biết rằng quản lý tiền sẽ làm ra tiền cho chúng ta về lâu dài, nhưng bây giờ tôi muốn chỉ cho bạn một khía cạnh khác. Cái gì sẽ xảy ra nếu bạn không sử dụng các nguyên tắc quản lý tiền? Xem ví dụ này :

Bạn có 100.000$ và bạn lỗ 50.000$. Bao nhiêu phần trăm tài khoản của bạn đã mất? Câu trả lời là 50%. Bây giờ, bạn phải kiếm bao nhiêu % để từ 50.000$ hiện tại quay trở lại thành 100.000$ như ban đầu ? Không phải 50%, câu trả lời là bạn phải kiếm 100% để từ 50.000$ bạn có thể có lại số vốn bạn đầu là 100.000$. Tỉ lệ giảm sút của tài khoản như thế này gọi là “drawdown”. Trong ví dụ này, chúng ta đã có 50% drawdown.

Có một điểm rất quan trọng được rút ra từ ví dụ trên đó là : rất dễ thua lỗ và rất khó khăn để thu lại khoản tiền đã mất. Tôi biết bạn đang tự nói : “Tôi sẽ không để bị mất 50% tài khoản của mình trong một giao dịch”. Tất nhiên tôi cũng sẽ không hy vọng thế.

Tuy nhiên, chuyện gì sẽ xảy ra nếu bạn bị thua trong 3, 4 hoặc thậm chí 10 giao dịch liên tiếp? Điều đó không thể xảy ra cho bạn, đúng không? Bạn có một hệ thống giao dịch đã chiến thắng với tỉ lệ 70%. Do đó sẽ không có chuyện bạn có thể bị thua trong cả 10 giao dịch. Trong khi bạn có một hệ thống giao dịch thật tốt, hãy nhìn vào ví dụ sau:

Trong giao dịch, chúng ta luôn tìm kiếm lợi nhuận. Đó chính là nguyên nhân tại sao các trader xây dựng hệ thống giao dịch của họ. Một hệ thống giao dịch với 70% khả năng sinh lợi nghe như chúng ta đang có một lợi nhuận rất tốt. Nhưng bởi vì hệ thống giao dịch của bạn chỉ có 70% khả năng sinh lợi, có nghĩa là cứ mỗi 100 giao dịch bạn thực hiện, bạn sẽ thắng được 70 trên 100 giao dịch phải không nào?

Chưa chắc! Làm sao bạn biết được 70 giao dịch nào trong tổng số 100 giao dịch sẽ thắng? Câu trả lời là bạn không biết. Bạn có thể thua liên tiếp trong 30 giao dịch đầu và thắng trong 70 giao dịch tiếp sau đó. Nghĩa là hệ thống giao dịch của bạn vẫn có 70% khả năng sinh lợi, nhưng bạn phải tự hỏi : “Liệu tài khoản của bạn có còn đủ sức tiếp tục trụ được sau khi bạn đã bị thua trong 30 giao dịch đầu tiên?”

Đây là lý do tại sao việc quản lý tiền bạc lại quan trọng như vậy. Không có vấn đề đối với hệ thống giao dịch của bạn, nhưng cuối cùng bạn vẫn sẽ bị thua. Thậm chí đối với những người chơi bạc chuyên nghiệp mà họ xem đó là cách kiếm sống của mình cũng có những lúc gặp vận thua tồi tệ, và họ vẫn còn khả năng kết thúc với thắng lợi.

Đó là do những người đánh bạc giỏi quản lý tiền bạc bởi vì họ biết rằng họ không thể thắng mãi trong mỗi cuộc chơi. Thay vào đó, họ chỉ chấp nhận rủi ro một phần trăm nhỏ trong tổng số tiền của mình để họ vẫn có thể tiếp tục tồn tại sau những giao đoạn khó khăn nhất.

Đó là những gì bạn phải làm nếu muốn trở thành một nhà đầu tư thực thụ. Chỉ nên rủi ro một phần nhỏ trong tài khoản giao dịch để bạn vẫn có thể chịu đựng và hồi phục sau những trận thua liên tiếp. Hãy ghi nhớ rằng :  nếu bạn có một nguyên tắc quản lý tiền bạc tốt mà thực hiện theo nó thật kỷ luật , bạn sẽ luôn chủ động trong việc kiểm soát tài khoản.

Để giúp bạn hình dung rõ hơn, chúng tôi phác họa cho bạn những gì sẽ xảy ra khi bạn quản lý tiền một cách đúng đắn và khi bạn không có một nguyên tắc rõ ràng.

Đây là một ví dụ nhỏ để chỉ cho bạn thấy sự khác nhau giữa việc mạo hiểm một phần nhỏ với việc mạo hiểm một phần lớn trong tổng số vốn của bạn.

Bạn có thể thấy sự khác biệt lớn giữa việc rủi ro 2% so với rủi ro 10% tài khoản của bạn trong một giao dịch. Bắt đầu từ 20.000$, nếu bạn thua liên tiếp trong 19 giao dịch, thì với việc rủi ro 10% cho 1 lần giao dịch, bạn chỉ còn 3.002 $, bạn đã mất 85% tài khoản, thật khủng khiếp !. Trong khi đó, nếu chỉ chấp nhận rủi ro 2% cho mỗi giao dịch,  bạn vẫn còn 13.903 $ tức bạn chỉ mất 30% trong tổng số tài khoản của mình.

Dĩ nhiên điều cuối cùng chúng ta muốn đề cập là tổn thất trong 19 giao dịch liên tiếp, nhưng thậm chí nếu thua 5 giao dịch liên tiếp, bạn hãy nhìn vào sự khác nhau giữa rủi ro 2% và 10%. Nếu bạn rủi ro 2%, bạn sẽ vẫn còn 18.447 $ . Nếu bạn rủi ro 10% bạn sẽ chỉ còn 13.122 $ . Con số này còn nhỏ hơn cả số bạn còn lại trong trường hợp nếu bạn bị thua trong tất cả 19 giao dịch với tỉ lệ rủi ro là 2%. 

Mấu chốt của ví dụ này là bạn muốn xây dựng nguyên tắc quản lý tiền như thế nào để khi bạn bị thua trong một thời gian bạn vẫn còn đủ vốn để tiếp tục cuộc chơi. Bạn có thể tưởng tượng được chuyện gì sẽ xảy ra nếu bạn thua mất 85% tài khoản của mình? Bạn sẽ phải kiếm được 566% vốn còn lại trong tài khoản để có thể hòa vốn. Hãy tin tôi, bạn sẽ không muốn rơi vào tình cảnh đó đâu. Dưới đây là một biểu đồ cho bạn thấy tỷ lệ phần trăm mà bạn phải lấy lại để hòa vốn theo tỷ lệ tổn thất của bạn

Bạn có thể thấy rằng bạn càng bị thua nhiều thì bạn càng khó kiếm lại được đủ tiền đã bỏ ra. Đó là tất cả lý do mà bạn cần phải làm mọi cách nhằm bảo vệ tài khoản của mình.

Như vậy, chúng tôi hy vọng bạn sẽ luôn ghi nhớ rằng bạn hãy chỉ mạo hiểm một phần nhỏ tài khoản của mình trong mỗi lần giao dịch để có thể tồn tại sau những giai đoạn giao dịch tồi tệ nhất . Hãy chắc chắn rằng nếu không may có những khoản thời gian cực kỳ khó khăn, tài khoản của bạn vẫn đủ kiên cường để có thể phục hồi trở lại.

8.3 Rủi ro và Lợi nhuận

Có một cách khác để bạn có thể gia tăng cơ hội kiếm lợi là giao dịch vào thời điểm khi mà bạn có khả năng thực hiện giao dịch thu được lợi nhuận gấp 3 lần mức chịu rủi ro. Nếu bạn đem lại cho mình một tỷ lệ lợi nhuận và rủi ro là 3:1 reward/risk (một giao dịch được gọi là có tỷ lệ lợi nhuận và rủi ro là 3:1 khi : nếu giao dịch đó lời , bạn có thể thu được 3 đồng, trong khi nếu nó lỗ, bạn sẽ chỉ mất 1 đồng),  bạn đã có một cơ hội lớn hơn để đi đến chiến thắng. Hãy nhìn ví dụ sau đây

Trong ví dụ này, bạn có thể nhìn thấy rằng thậm chí nếu bạn chỉ thắng được 50% trong tổng số các giao dịch thực hiện, bạn cũng đã kiếm được 10.000 $ . Hãy nhớ rằng khi bạn giao dịch với một tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận tốt thì cơ hội chiến thắng của bạn sẽ rất lớn thậm chí cả khi tỷ lệ thắng của bạn thấp.

8.4 Giao dịch bao nhiêu lot ?

Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ xem xét đến yếu tố quan trọng kết nối các vấn đề quản lý tiền bạc, nó cũng là công cụ hữu ích giúp nhà giao dịch kiểm soát tốt lợi nhuận thu được , chúng ta đang bàn đến độ lớn của 1 giao dịch.

Đây cũng là vấn đề mà chúng tôi thường xuyên nghe các bạn thắc mắc, những câu hỏi kiểu như “ với $5000 tôi nên chơi bao nhiêu lot ?” Chúng tôi không thể đưa cho bạn câu trả lời 0.1 lot, 1 lot hay 5 lot… lựa chọn số lot giao dịch phụ thuộc rất nhiều yếu tố mà chính bạn cần phải có một cái nhìn toàn diện về những yếu tố này , khi đó bạn sẽ hiểu được tại sao với cách giao dịch này thì $5000 chỉ nên chơi 0.1 lot mà với cách giao dịch kia, $2000 lại có thể chơi 1 lot. Từ đó, bạn sẽ chọn được số lot giao dịch phù hợp nhất với cách chơi của mình.

Trong khi độ lớn của giao dịch là một nhân tố then chốt cho việc giao dịch thành công, thì đáng tiếc nó lại thường bị xem nhẹ như một khía cạnh không quan trọng. Thông thường , các nhà giao dịch thành công thường sử dụng những chiến lược giao dịch riêng, và tùy thuộc vào đặc điểm của từng chiến thuật riêng của mình, họ sẽ tính toán được số lot nên giao dịch mỗi lần là bao nhiêu.

Để minh họa về điều này, chúng ta có 1 ví dụ như sau : có 3 nhà giao dịch , mỗi người có 1 tài khoản giao dịch 10,000 USD. Họ có chung 1 chiến lược giao dịch cặp tiền EurUsd với tỉ lệ thắng 60% ( trong 10 giao dịch thì có 6 giao dịch thành công, 4 giao dịch thất bại), trung bình mỗi giao dịch thành công mang lại 100 pips, trung bình mỗi giao dịch thất bại làm họ lỗ 90 pips.

Như vậy chúng ta đã có một chiến thuật trong đó số lượng giao dịch thành công nhiều hơn số giao dịch thất bại, và 1giao dịch thành công sẽ đạt được số pips nhiều hơn số pips bị mất từ 1 giao dịch thất bại. Hầu hết các traders sẽ thực hiện giao dịch từ chiến thuật của họ mỗi ngày trong tuần

Bây giờ 3 nhà giao dịch cùng áp dụng cùng chiến thuật này và cho chúng ta kết quả sau 10 giao dịch. Vì cùng sử dụng 1 chiến thuật giao dịch như nhau nên kết quả họ đưa ra có điểm vào và thoát ra khỏi thị trường giống nhau, điểm khác nhau duy nhất chính là lot size, độ lớn cho từng giao dịch mà mỗi trader lựa chọn.

Vì họ cùng chơi lot mini, với 1 lot mini, 1 point có giá trị $1. Chiến lược giao dịch cho kết quả 10 lần như sau

Nhận thấy đây là một chiến thuật giao dịch cho kết quả tốt, Trader thứ nhất quyết định giao dịch 5 lot mini ( 50,000) cho mỗi lần giao dịch trên tài khoản $10,000 của mình. Với cách trên, kết quả của trader này như sau :

Trader thứ 2 cũng nhận thấy đây là chiến thuật cho tỉ lệ lợi nhuận tốt , và anh ta chọn cách giao dịch “mạnh tay” hơn trader thứ nhất, anh ta quyết định giao dịch mỗi lần 10 lot mini (100,000)

Như bạn thấy, khi nhà giao dịch thứ 2 sử dụng số lot lớn gấp đôi , anh ta nhận được kết quả lời gấp đôi so với trader 1 ( tất nhiên nếu với chiến thuật giao dịch không tốt, thì cũng sẽ chịu lỗ gấp đôi).

Trader thứ 3 biết tỉ lệ chiến thắng của chiến lược là đảm bảo luôn luôn thắng nhiều hơn thua, vì thế anh ta quyết định nâng leverage lên mức tối đa với mong muốn thu lợi nhuận cao nhất. Và kết quả như sau :

Như bạn thấy, bởi vì anh ta sử dụng số lot quá lớn trong lần giao dịch đầu tiên và không may lần giao dịch đầu tiên đó nằm số những giao dịch chịu lỗ, và ngay sau lần lỗ này, anh ta đã chỉ còn lại rất ít tiền và không thể tiếp tục giao dịch với số lot lớn như vậy trong những lần giao dịch tiếp theo. Anh ta phải giảm số lot xuống phù hợp với số tiền còn lại trong tài khoản của mình, và sau mỗi giao dịch có lời, tài khoản lớn lên, số lot giao dịch lại tiếp tục lớn lên. Nhưng chuyện cũ lập lại, đến khi vấp phải những giao dịch thua lỗ, tài khoản không còn đủ sức để tiếp tục giao dịch, thậm chí không thể vào tiếp giao dịch thứ 9, thứ 10, và đương nhiên, tài khoản của anh ta không thể phục hồi trở lại.

Chúng tôi hy vọng với những minh họa về 3 nhà giao dịch, bạn có thể nhận ra rằng, với cùng 1 chiến thuật giao dịch giống hệt nhau nhưng sử dụng số lot giao dịch khác nhau sẽ cho ra những kết quả rất khác. Một chiến thuật giao dịch với tỉ lệ lợi nhuận tốt nhưng nếu không được tính toán cách giao dịch hợp lý thì vẫn có thể mang lại thất bại cho bạn. Và như vậy, bạn đã nhận ra việc chọn số lot bao nhiêu để giao dịch là một điều quan trọng đến như thế nào nếu bạn muốn thành công trong lĩnh vực này. Trong bài học tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu các phương pháp khác nhau mà các trader có thể sử dụng trong việc ra quyết định chọn số lot giao dịch.